Ngôn ngữ H'Mông

Tiếng H'Mông là một ngôn ngữ nằm trong ngữ hệ H'Mông-Miền (hay Miêu-Dao). Trên thực tế vấn đề phân loại theo quan hệ họ hàng của ngôn ngữ này đã từng có nhiều ý kiến khá khác nhau. Một số nhà ngôn ngữ học xếp tiếng H'Mông thuộc nhánh Miêu-Dao trong ngữ hệ Hán-Tạng [cần dẫn nguồn], trong đó phải kể đến các nhà khoa học Trung Quốc. Trong những ý kiến đáng chú ý ta còn phải kể đến Paul K. Benedict với quan điểm quy các ngôn ngữ trong khu vực thành 2 hệ cơ bản: Hán-Tạng và Nam Thái (Austro-Thai). Trong đó vị trí các ngôn ngữ H'Mông-Miền được định vị trong hệ Nam Thái.

Còn André G. Haudricourt [cần dẫn nguồn] từng bước đem so sánh cả hệ thống thanh điệu và cả lớp từ vựng cơ bản giữa các ngôn ngữ H'Mông-Miền với các ngôn ngữ của ngữ hệ Hán-Tạnghệ Nam Á. Ông đã cho rằng "các ngôn ngữ Miao-Yao hình như tạo nên mối liên hệ giữa các ngôn ngữ Nam Á và các ngôn ngữ Tạng-Miến". Đây cũng chính là cơ sở để một hướng các nhà ngôn ngữ sau này không xếp các ngôn ngữ H'Mông-Miền vào Nam Á hay Hán-Tạng mà là một họ ngôn ngữ độc lập vì những kiến giải của Haudricourt "không thuần tuý là sự so sánh từ vựng mà là sự phục nguyên, một thao tác thể hiện tính quy luật của những chuyển đổi âm thanh". Kế thừa những nghiên cứu đi trước, Martha Ratliff đã đưa ra một bảng phân loại các ngôn ngữ H'Mông-Miền khá chi tiết trong đó tác giả đã định vị ngành H'Mông trắng (Mông Đơư) như sau:

  • Ngữ hệ (language family): H'Mông-Miền (Hmong-Mien)
  • Nhóm ngôn ngữ: H'Mông (Hmongic)
  • Nhánh: thuộc các phương ngôn Tứ Xuyên - Quý Châu - Vân Nam, còn gọi là nhánh H'Mông phía Tây (West Hmongic branch)
  • Tiểu nhánh: Tứ Xuyên - Quý Châu - Vân Nam
  • Phương ngữ: H'Mông trắng (White Hmong)

Trong cuốn từ điển Bách khoa thư ngôn ngữ đã phân các ngôn ngữ H'Mông-Miền thành hai nhánh chính:

  • H'Mông - gồm có: Dananshan Hmong, Hmong Đông, Hmong Bắc, Hmong Tây, Hmong Daw, Hmong Njua, Miao Đỏ, Pa Heng, Punu
  • Miền (hay Dao) - gồm có: Ba Pai, Mien, Biao Mien, Iu mien, Mun, She

Tại đây H'Mông Leng (H'Mông Lềnh) được xác định như một tên gọi khác của ngành H'Mông Njua (H'Mông Xanh) nằm trong nhánh H'Mông.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: H'Mông http://members.ozemail.com.au/~yeulee/Topical/hmon... http://www.atrax.net.au/userdir/yeulee/History/Min... http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m1282/is... http://hmonglessons.com/the-hmong/hmong-language/r... http://www.hmongtimes.com/ http://www.hmongtimes.com/displaynews.asp?ID=396 http://www.jefflindsay.com/Hmong_tragedy.html http://content.time.com/time/magazine/article/0,91... http://std.dkuug.dk/jtc1/sc2/wg2/docs/n4115.pdf http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119542352